Vi phạm bản quyền âm nhạc: Nhái người, người lại nhái ta (bài 2): Khi nhạc trẻ cũng bị nhái

Ca sĩ Campuchia bị tố hát nhạc nhái của ca sĩ Việt. Điều đáng nói là trong khi ca sĩ Việt vay mượn giai điệu, hình ảnh từ bên ngoài, thì ở các thị trường âm nhạc khác như Campuchia, Lào lại xuất hiện những ca sĩ đang nổi ung dung copy những giai điệu nhạc Việt. Việc tranh chấp bản quyền cũng đã được đặt ra, khiến có những nhạc sĩ trong nước bị tố oan là “đạo” nhạc. “Cơn mưa dĩ vãng” - sáng tác của Lê Quang và “Chỉ có thể là tình yêu” của Phương Uyên do Mỹ Tâm thể hiện, đã bị ca sĩ Campuchia “sang tên” vào giữa năm 2013. Tiếp đó là “Cho một tình yêu” do Mỹ Tâm sáng tác, trở thành bài hit ăn theo phim ca nhạc truyền hình nhiều tập, cũng bị nhái. Còn nhóm nhạc 364 bị một ca sĩ có tăm tiếng ở Campuchia “mượn” bản beat của ca khúc “Get on the floor” lẫn vũ đạo của nhóm làm “của riêng” để trình diễn trên sân khấu. Thủy Tiên cũng bị nữ ca sĩ trẻ đẹp Tep Boprek - người từng đạo 3 ca khúc của Mỹ Tâm, tùy tiện sử dụng ca khúc “Vẫn mãi yêu anh” mà không xin phép bản quyền. Hồ Ngọc Hà cũng bị một pha do cong trinh ca sĩ Campuchia khác xài chùa “Tìm lại giấc mơ”. 2 ca sĩ Khánh Ngọc và Nhật tinh nhanh lên đời nhờ ca khúc hit “Vầng trăng khóc” cũng từng dở khóc dở cười khi các phiên bản tiếng Campuchia, tiếng Hoa, Lào xuất hiện ở nhiều nơi. Khốn khổ nhất là Duy Mạnh (tác giả “Kiếp đỏ đen”) khi phải tuyên bố thưởng 1 tỉ đồng cho ai đưa ra chứng cứ anh đạo nhạc, khi có một bản sao y như thế xuất hiện ở Campuchia... Nếu tác giả người Nhật từng lên tiếng về vụ đạo nhạc của nhạc sĩ Bảo Chấn và cương quyết làm tới cùng, hay các tờ mạng của Hàn Quốc nêu chính danh các ca sĩ Việt nhái nhạc, thì ở Việt Nam, hầu như người trong cuộc đều bằng lòng bỏ qua, hoặc chưa nghĩ đến. Tuy nhiên, cũng có một số nhạc sĩ bị tố ngược là đạo nhạc, như trường hợp Nguyễn Văn Chung với “Vầng trăng khóc” và Duy Mạnh với “Kiếp đỏ đen”. Ngay một nhạc sĩ có tiếng cũng từng bị dính nghi án chịu ảnh hưởng ít nhiều giai điệu của xứ chùa Tháp, nhưng anh không quan hoài hay bày tỏ, chỉ cho đó là sự ảnh hưởng tương hỗ, tham khảo ở đây giao thoa. Người Việt có một lề thói xuề xòa là vì mình thích xài của chùa, nên việc người ta xài chùa của mình thì cũng bỏ qua. Tuy nhiên, nếu có đơn vị bản quyền âm nhạc đứng ra hỗ trợ về mặt pháp lý cho họ, thì ít ra, tác giả Việt cũng có thể “rửa” sạch mối nghi oan “đạo nhạc” ở cả những nước nhỏ lân cận. Theo ông Đinh Trung Cẩn - GĐ Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc phía Nam, Lào và Campuchia chưa là thành viên của CISAC (Hiệp hội các nhà soạn nhạc và soạn lời quốc tế), vậy nên, việc xử lý vi phạm bản quyền theo luật chưa thể thực hiện. Hiện CISAC có trên 240 nhà nước và vùng lãnh thổ là thành viên, nên nếu sự vụ nhái nhạc Hàn bị đưa ra, do chính tác giả khởi kiện, thì ở Việt Nam, trọng điểm sẽ tương trợ lập hội đồng giám định, tìm hiểu kỹ điểm giống nhau giữa bản gốc và bản nhái, tỉ lệ bao nhiêu phần trăm, theo một một quy trình bài bản, sau đó mới giải đáp cho phía đơn kiện.